سنگ آتشفشانی، محصول قدرت خام طبیعت و فرآیندهای زمینشناسی است. این سنگ زمانی تشکیل میشود که ماگما، مخلوط داغی از سنگ مذاب، گازها و مواد معدنی، از آتشفشانها بیرون ریزد و پس از رسیدن به سطح زمین به سرعت سفت شود. این سفت شدن سریع باعث میشود گازها درون ماگما محبوس شوند و ساختار متخلخلی ایجاد شود که برای سنگ آتشفشانی مشخصه است.
سنگ آتشفشانی بهطور گسترده در سراسر جهان یافت میشود، بهویژه در مناطقی با فعالیت آتشفشانی فعال یا خاموش. این مناطق شامل حلقه آتش در اقیانوس آرام هستند که خانهای برای بسیاری از جزایر و مناطق ساحلی آتشفشانی است، و همچنین مناطق آتشفشانی اروپا، مانند ایتالیا و ایسلند. خواص طبیعی سنگ آتشفشانی، مانند تخلخل، سبکی و محتوای غنی از مواد معدنی، آن را به یک منبع طبیعی منحصر به فرد و ارزشمند تبدیل میکند.
سفر سنگ آتشفشانی از طبیعت به کاربردهای صنعتی با استخراج آن آغاز میشود. در مناطق آتشفشانی، این سنگ با روشهای مختلفی استخراج میگردد که بستگی به محل قرارگیری و نوع سنگ آتشفشانی دارد. پس از استخراج، سنگ مراحل مختلفی از فرآوری را طی میکند.
مرحله اول معمولاً دستهبندی و گریدبندی است که در آن سنگ آتشفشانی بر اساس اندازه، کیفیت و تخلخل جدا میگردد. سپس ممکن است خرد شود یا به اشکال و اندازههای مشخصی برش داده شود که البته به کاربرد مورد نظر بستگی دارد. به عنوان مثال، برای استفاده در ساختوساز، سنگ ممکن است به بلوک یا تکههای بزرگتری برش داده شود، در حالی که برای استفاده در باغبانی، ممکن است به ذرات کوچکتری خرد گردد. در بعضی موارد ممکن است تیمارهای شیمیایی نیز برای بهبود خواص معین یا مناسبسازی سنگ برای فرآیندهای صنعتی خاص به کار گرفته شود.
در صنعت حفاظت از محیط زیست، سنگ آتشفشانی به عنوان یک راهحل سبز برای بسیاری از مشکلات آلودگی مطرح شده است. یکی از کاربردهای اصلی آن در تصفیه آب است. ساختار متخلخل سنگ آتشفشانی آن را به یک ماده فیلتر عالی تبدیل میکند. این ماده میتواند در کارخانههای تصفیه آب برای حذف ناخالصیها، فلزات سنگین و باکتریهای مضر از آب استفاده شود. مساحت زیاد سطح منافذ، محلی برای چسبیدن میکروارگانیسمها فراهم میکند که میتوانند آلایندههای آلی را تجزیه کرده و کیفیت آب را بهبود دهند.
در تصفیه هوا، سنگ آتشفشانی نیز میتواند نقشی ایفا کند. برخی از انواع سنگ آتشفشانی قابلیت جذب آلایندهها مانند فرمالدئید، بنزن و ترکیبات آلی فرار (VOCs) را از هوا دارند. این موضوع باعث میشود آنها به یک ماده مناسب برای استفاده در محصولات تصفیهکننده هوا، مانند فیلترهای هوا و سیستمهای تصفیه هوا درون ساختمان تبدیل شوند. با استفاده از سنگ آتشفشانی در این کاربردها میتوانیم وابستگی خود را به مواد سنتزی و پتانسیل دارایی سمی کاهش دهیم و به محیط زیستی پایدارتر کمک کنیم.