Hành trình của đá núi lửa từ tự nhiên đến các ứng dụng công nghiệp bắt đầu với quá trình khai thác. Ở các khu vực núi lửa, đá được khai thác bằng nhiều phương pháp khác nhau, tùy thuộc vào vị trí và loại đá núi lửa. Sau khi được khai thác, đá trải qua một loạt bước xử lý tiếp theo.
Bước đầu tiên thường là phân loại và đánh giá chất lượng, trong đó đá núi lửa được phân tách dựa trên kích thước, chất lượng và độ xốp. Sau đó, đá có thể được nghiền hoặc cắt thành những hình dạng và kích cỡ cụ thể, tùy thuộc vào mục đích sử dụng. Ví dụ, khi dùng trong xây dựng, đá có thể được cắt thành các khối hoặc tấm lớn, trong khi sử dụng trong horticulture (trồng trọt), đá có thể được nghiền nhỏ thành các hạt nhỏ hơn. Trong một số trường hợp, các xử lý hóa học cũng có thể được áp dụng để cải thiện một số đặc tính nhất định hoặc làm cho đá phù hợp hơn với các quy trình công nghiệp cụ thể.
Trong ngành công nghiệp bảo vệ môi trường, đá núi lửa đang trở thành một giải pháp xanh cho nhiều vấn đề ô nhiễm. Một trong những ứng dụng chính của nó là trong xử lý nước. Cấu trúc xốp của đá núi lửa khiến nó trở thành vật liệu lọc tuyệt vời. Nó có thể được sử dụng trong các nhà máy xử lý nước để loại bỏ các chất tạp, kim loại nặng và vi khuẩn có hại khỏi nước. Diện tích bề mặt lớn của các lỗ xốp cung cấp nơi bám cho các vi sinh vật có thể phân hủy các chất ô nhiễm hữu cơ, từ đó cải thiện chất lượng nước.
Trong làm sạch không khí, đá núi lửa cũng có thể đóng một vai trò nhất định. Một số loại đá núi lửa có khả năng hấp phụ các chất ô nhiễm như formaldehyde, benzen và hợp chất hữu cơ bay hơi (VOCs) khỏi không khí. Điều này khiến chúng trở thành một nguyên liệu tiềm năng để sử dụng trong các sản phẩm làm sạch không khí, ví dụ như bộ lọc không khí và hệ thống làm sạch không khí trong nhà. Việc sử dụng đá núi lửa trong những ứng dụng này giúp giảm sự phụ thuộc vào các vật liệu tổng hợp và có thể gây hại, góp phần tạo nên một môi trường bền vững hơn.